Kaart (cartografie) - Doornenburg

Doornenburg is een dorp in het oosten van Nederland, in de provincie Gelderland. De plaats ligt in landstreek de Betuwe, en valt onder de gemeente Lingewaard (tot de fusie in 2001 onder de gemeente Bemmel). Het dorp ligt direct ten noordwesten van de Pannerdense Kop; dit is het punt waar de Boven-Rijn zich splitst in de rivier de Waal en het Pannerdensch Kanaal, dat verderop overgaat in de Nederrijn. Op de oostoever van het Pannerdensch Kanaal bij Doornenburg bevindt zich de inlaat en het drijvende gemaal van de Lingewetering, die westwaarts de Betuwe in stroomt, en door het midden van het Doornenburgse grondgebied loopt. Doornenburg had inwoners op.

Doornenburg is vooral bekend door Kasteel Doornenburg: een kasteel uit de 14e eeuw. Het kasteel bleef tot in de 19e eeuw bewoond. Vanaf eind 1969 kreeg het kasteel veel aandacht vanwege de Nederlandse televisieserie Floris, die hoofdzakelijk bij Kasteel Doornenburg werd opgenomen. Daarnaast is Fort Pannerden een bekende bezienswaardigheid in Doornenburg. Dit voormalige 19e-eeuwse fort kreeg in 1969 een status als rijksmonument en maakt sinds 2005 maakt deel uit van het nationaal project de Nieuwe Hollandse Waterlinie. In de periodes 2008-2011 en 2015-2016 werd het fort uitvoerig gerestaureerd, en is nu 180 dagen per jaar open voor publiek.

Nabij Doornenburg, in een bocht van het Pannerdensch Kanaal, lag de welvarende buurtschap de Burgeu. Deze raakte zwaar beschadigd gedurende de Tweede Wereldoorlog; in 1944 werd het gebombardeerd door de Duitse bezetter. Toen Rijkswaterstaat na de Tweede Wereldoorlog besloot de bocht in het Pannerdensch Kanaal te verleggen verdween de buurtschap volledig van de kaart. De afgraving van de Burgeu (en de bijbehorende uiterwaarden) begon in 1952 en was klaar in 1959.

De Lingewetering of Boven-Linge werd al in de Middeleeuwen vanaf Doornenburg gegraven om het overtollige water uit de Betuwe af te voeren naar de rivier de Linge bij Zoelen. In de jaren 50 van de 20e eeuw werd dit kanaal bij Doornenburg op het Pannerdensch Kanaal aangesloten. In 2005 is wegens verzanding een stuw voor de inlaat geplaatst waar een drijvend gemaal voor wordt gevaren, wat bij laag water helpt om de wateraanvoer op pijl te houden.